Czym jest terapia manualna? Na czym polega i jak przebiega? Dla kogo jest wskazana i jakie są przeciwskazania? Zapraszamy do lektury artykułu, w którym przybliżymy najważniejsze założenia jednej z najpopularniejszych metod rehabilitacji oraz radzenia sobie z bólem o różnym podłożu, nie tylko tym ściśle biologicznym.
Co to jest terapia manualna?
W dobie tak wielu dostępnych dziś terapii warto dowiedzieć się o niej więcej. Terapia manualna to gałąź fizjoterapii polegająca na kompleksowej ocenie układu nerwowo-mięśniowo-szkieletowego pacjenta, a następnie na podstawie wniosków wyciągniętych z tego badania, dobraniu odpowiednich technik manualnych i ćwiczeń terapeutycznych.
Bardzo istotne jest to, że diagnozowanie w terapii manualnej jest oparte na rzetelnych naukowych i klinicznych dowodach, co w połączeniu z oceną indywidualnych warunków biopsychospołecznych pacjenta daje rzetelny obraz problemu.
Jak przebiega terapia manualna?
W praktyce badanie składa się z dwóch części. Pierwszą z nich jest przeprowadzenie wywiadu, a drugą badanie fizykalne. Podczas wywiadu pada wiele pytań dotyczących istniejącego problemu, a także zdarzeń z przeszłości mogących mieć wpływ na obecną sytuację. Terapeuta zwraca także uwagę na choroby współistniejące i dolegliwości z innych regionów ciała, które zazwyczaj nie są bez znaczenia dla istniejącego problemu.
Na podstawie wywiadu terapeuta może wysnuć pierwszą hipotezę. Kolejnym etapem jest badanie fizykalne, na które składa się między innymi obserwacja pacjenta w spoczynku, a także podczas aktywności oraz szereg testów mających na celu jak najbardziej precyzyjne określenie źródła problemu. Co dalej? Terapia manualna bardzo często kojarzy się tylko i wyłącznie z manipulacjami czyli manewrami przeprowadzanymi na kręgosłupie mającymi na celu jego „nastawienie”. Czy to wszystko?
Jakie manewry obejmuje terapia manualna? Kiedy jest zalecana?
Podczas wspomnianych w akapicie powyżej manewrów dochodzi do wywołania dźwięków stawowych, stąd wiele osób rozumie i określa terapię manualną jako „strzelanie z kręgosłupa”. Jest to jednak bardzo zawężony i niebezpieczny obraz, który odstrasza wielu pacjentów od terapii manualnej, a innych pozostawia w przeświadczeniu, iż nic innego im nie pomoże, tylko wspomniane „nastawianie kręgosłupa”.
Tymczasem terapia manualna prezentuje szeroki wachlarz technik, indywidualnie dostosowanych do większości pacjentów. Dlatego też jest terapią niezwykle uniwersalną, zalecaną w niżej wymienionych przypadkach:
- przewlekłe i ostre bóle kręgosłupa (w tym dyskopatie, także u kobiet ciężarnych i po porodzie),
- bóle kończyn dolnych oraz kończyn górnych, przewlekłe, ale także te związane z wszelakimi urazami,
- bóle w obrębie twarzy, w tym bóle stawów skroniowo-żuchwowych,
- bóle głowy, także migrenowe,
- wady postawy u dzieci, ale także utrwalone wady u dorosłych pacjentów,
- bóle w rejonie miednicy.
Jakie są przeciwskazania do terapii manualnej?
Przeciwwskazania do terapii manualnej to
- nieleczone zaburzenia psychiczne,
- długotrwałe przyjmowanie niektórych leków,
- ostre stany zapalne,
- świeże złamania,
- aktualne toczące się choroby nowotworowe lub symptomy wskazujące na taką chorobę,
- objawy wskazujące na obciążenie centralnego układu nerwowego,
- zaawansowana osteoporoza,
- nieuregulowane zmienne ciśnienie krwi.
Oprócz powyższych istnieje szereg przeciwwskazań do zastosowania szybkich manipulacji kręgosłupa połączonych z dźwiękami stawowymi. Należy zatem jeszcze raz wyraźnie podkreślić, że wszelkie manewry wykonywane na ciele pacjenta nie powinny mieć miejsca bez wcześniejszego badania i analizy zebranych informacji.
Zadaniem wykwalifikowanego terapeuty manualnego jest dobór odpowiednich technik mobilizacyjnych, technik odciążających oraz ćwiczeń terapeutycznych indywidualnie dopasowanych do potrzeb pacjenta. Podsumowując – warto znaleźć gabinet posiadający kadrę certyfikowanych terapeutów manualnych, aby czuć się bezpiecznie i cieszyć postępami w rehabilitacji.
